Presbiyopi Damlaları (Presbiyopi Farmakoterapisi) 

Dünya’da halen 2 milyar presbiyop insan var. Yaşam kalitesini son derece bozan bu yaşa bağlı problemin tedavisinde kullanılan; gözlük, kontakt lens ve cerrahi çözüm yollarının tamamında bir takım eksiler ve olası problemler vardır. En basit yolla presbiyopi tedavisinde göz damlası kullanımı son 5-6 yılda güncellik kazanmış ve araştırmalar ilaçların ticari üretim aşamasına gelmelerine imkan tanımıştır. Tedavinin, güvenilir, etkili ve reversible olması önemlidir. 

Bu ilaçlar 3 kategoride ele alınmaktadırlar. 

1) Miotik damlalar

  • • Pilokarpin
  • • Karbakol
  • • Aseklidin (aceclidine)

2) Kombine damlalar

3) Lens restorasyon damlaları

Miotik damlalar: 

Miotik damlalar pupil küçülterek odak derinliğini artırmaktadırlar. 

AbbVie (Allergan) Vuity (%1.25 pilokarpin) için 31 Ekim 2021 günü FDA presbiyopi tedavisinde onay vermiştir. Bu ilaç AGN-190584 ismi ile FDA ‘de iki ayrı faz 3 denemesindeydi. Çalışmada her iki göze 30 gün boyunca bu damlalar kullanılmıştır. Çalışma 5 sıra uzak görme kaybetmeksizin düzeltilmiş uzak görme ile yakında en az 3 sıra görme artışı sağlandığını göstermiştir.cHalen Amerika’da 2.5 mL’lik şişesi 86 USD’den satılmaktadır. 

CSF-1 (PresbiDrops, Orasis) %0.4 pilokarpin içermektedir. Yağ bazlı, preservatifisiz olarak formule edilmiştir. Faz 2’si tamamlanmş ve başarılı olmuş, 2 faz 3 çalışması ise devam etmektedir. 

MicroLine (Eyenovia) sprey jet sistemle (Optejet) kullanılan %1 ve %2 lik pilokarpin içermektedir. Bu özel drug delivery sistem microdose 7 µL eşit dozu korneaya taşımaktadır etki 3-4 saat sürmektedir. Faz 3 çalışması sürmektedir.

Lenz Therapeutics aseklidin bazlı bir damla geliştirmektedir. Ortalama 2 mm. pupil genişliğinin 7 saat sürdüğü klinik denemede gösterilmiştir. 

Kombine Damlalar: 

Brimochol (Visus)  Karbakol ve Brimonidin’in fiks kombinasyonudur. Karbakol pilokarpine göre pupil küçültücü etkisi daha uzun süreli bir miotiktir. Brimonidin ise etkinlik ve güvenliği artırmaktadır. Brimonidin pupiller dilatasyonu engellerken, silier cisim kontraksiyonunu inhibe etmekte, gözü beyazlatarak miotiklerle olan kızarmayı önlemektedir. Ayrıca aköz üretimini düşürerek karbokol’un turn over’ını azaltmakta ve bioavailabilitesini artırmaktadır.   Faz 2 çalışmaları başlamak üzeredir. 

Ocuphire, diğer bir kombine damla olup, Fentolamin (Nyxol) ve %0.4 Pilokarpin içermekte fakat 2 medikasyon ayrı ayrı doze edilmektedir. Fentolamin, ½ α antagonisttir, bu geceleri verilirken, pilokarpin gündüzleri kullanılmaktadır. İlk çalışma 24 saat etkili olduğunu göstermiştir. 

Lens Restore Eden Damlalar:

UNR844 (Novartis) lipoik asit kolin esteridir. Disülfit bağlarını oksidize ederek lensin fleksibilitesini artırmaktadır. 

Presbiyopik Farmakoterapi İçin En İyi Adaylar:

1. Cerrahi tedavi ile tatmin olmama olasılığı bulunan emetroplar

2. Presbiyopi tedavisi araştıran post lasik emetroplar

3. Post lasik glare-halo yakınmaları olan hastalar

4. Yüksek sıralı aberasyonu olan hastalar

5. Monofokal lensle ameliyat olmuş pseudofakik hastalar

Kontraendike Hastalar: 

1. Yüksek miyoplar

2. Retinal yırtık hikayesi olanlar

Yorum: 

Şu an için geçmiş dekadların popüler glokom damlalarından miotiklerin (pilokarpin) , (ki iris kistleri, kalıcı miozis, baş ağrısı, retinal yırtık insidansı artışı  türü yan etkileri  nedeni ile özel durumlar dışında kullanım dışı kalmıştır) yeniden ama bu sefer presbiyopi tedavisi için gündeme geldiğini görüyoruz. Özellikle de ilaç konsantrasyonu halen bu potansiyel sorunların nasıl halledileceği konusunda bir açıklama getirmezken göz doktorlarının bu tedaviye şüpheli bakışının süreceğini düşünüyorum. Üstelik de en ucuz ilaçlardan biri olduğunu bildiğimiz pilokarpin’e bu kadar fiyat uygulanmasını anlamak da bir hayli zorken. 

Bu yazı için,  Eric Donnenfeld. Preparing for Presbyopia Pharmacotherapy. EuroTimes Oct, 2021; 26 (9): 12. kaynaktan yararlanılmıştır.